KIRIKKALE TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ TIBBİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

TIBBİ BİYOKİMYA LABORATUVARI

Kırıkkale Tıp Fakültesi Biyokimya laboratuvarında 24 saat kesintisiz hizmet verilmektedir.

Merkez biyokimya laboratuvarı;

İdari Bölüm
Bilgi İşlem Merkezi
Numune Kabul Bölümü
Serum Ayırma Bölümü
Reverse Ozmos Su Üretimi, Malzeme Yıkama ve Kurutma Bölümü
Kimyasal Madde Deposu ve Saklama Dolapları
Çözelti ve Kit Hazırlama Bölümü
Biyokimya ve Hormon Analizler Bölümü
İdrar Analizleri Bölümü
Cbc, Sedimentasyon ve Koagülasyon Analizleri
Kan Gazları ve Elektrolit Bölümü
Araştırma ve Manuel Deneyler Bölümü

İDARİ BÖLÜM

Laboratuvarın her türlü sevk ve idaresinin yapıldığı birimdir. Laboratuvar personelinin arasında iş bölümünün sağlanması, satın alma ve maliyet hesapları, analiz sonuçlarının kalite kontrolü ve istatistik çalışmaları, sonuçların mümkün olan en kısa sürede çıkmasını sağlama, yeni analiz metodlarının geliştirilmesi ve rutine sokulması, reaktiflerin hazırlanması ve kit imalatı, hasta ve klinisyenlerle diyaloğun sağlanması, cihazaların bakımlarının düzenli yaptırılması ve en verimli şekilde çalışmasının sağlanması idari bölüm tarafından sağlanır.

BİLGİ İŞLEM MERKEZİ

Laboratuvar istatistiklerinin yapıldığı bölümdür. Laboratuvarlarımızda çalışılan tüm testlerin günlük olarak internal kalite kontrolü yapılmaktadır. Ayrıca testlerimiz eksternal kalite kontrol programına dahildir.

NUMUNE KABUL BÖLÜMÜ

Servislerden gönderilen idrar, kan, BOS ve benzeri numuneleri kabul etmekle görevlidir. Örnek alma biriminden ve servislerden gönderilen kan, idrar, gaita, BOS, plevra ve periton mayi gibi numunelerin kabulü ve ilgili birime dağıtımının yapıldığı bölümdür.

SERUM AYIRMA BÖLÜMÜ

Kan alma bölümünden gelen numuneleri gerekli işlemlerden geçirerek serum, plazma, tam kan vb. şeklinde analize hazır hale getirir. Gerekli dilüsyon işlemlerini ve bulanık numunelerde santrifüj işlemlerini yapar. Aynı gün işlenmeyecek numuneler bu bölüm tarafından ayrılarak uygun şartlarda saklanır. Bu bölümde tüp dengeleme terazileri ve en az iki adet santrifüj bulunmaktadır.

REVERSE OZMOS İLE SAF SU ÜRETİMİ VE MALZEME YIKAMA VE KURUTMA BÖLÜMÜ

Laboratuvardaki dispozıbl olmayan tüm malzemenin yıkanması, gerekli olanları saf su ile yıkanarak deneyler için uygun hale getirilmesi ve kurutulması işlemlerinin yapıldığı bölümdür.

KİMYASAL MADDE DEPOSU VE SAKLAMA DOLAPLARI

Kitlerin ve kimyasal maddelerin saklanmasına yarar. Laboratuvarda yeterli buzdolabı ve derin dondurucu bulunmaktadır.

ÇÖZELTİ VE KİT HAZIRLAMA BÖLÜMÜ

Laboratuvar için gerekli çözelti ve kitlerin hazırlandığı yerdir. Hassas terazi, vorteks, manyetik karıştırıcı, çeşitli cam malzeme, otomatik pipetler vs. bulunmaktadır.

BİYOKİMYASAL VE HORMON ANALİZELER BÖLÜMÜ

Biyokimyasal ve hormon analizlerini yapar. Bu bölümde otoanalizör ve reaktiflerin saklanması için buzdolabı bulunmaktadır.

İDRAR ANALİZLERİ BÖLÜMÜ

İdrar analizlerinin yapıldığı bölümdür. İdrar analizörü, refraktometre, dansitometre ve gerekli cam malzeme bulunmaktadır. Tam idrar tetkiki (kimyasal ve mikroskobik analiz) tam otomatik cihazlarda yapılmaktadır.

CBC, SEDİMENTASYON VE KOAGÜLASYON ANALİZLERİ

CBC, sedimantasyon, PT, INR, aPTT, fibrinojen ve D-dimer testlerini kapsar.

KAN GAZLARI VE ELEKTROLİT BÖLÜMÜ

Kan gazları ve elektrolit ölçümleri yapılır.

ARAŞTIRMA VE MANUEL DENEYLER BÖLÜMÜ

Otoanalizörlerde yapılamayan ve rutin dışı testlerin çalışıldığı bölümdür.

LABORATUVAR KURALLARI

Laboratuvarlarda önlük kullanılmalıdır.
Çalışmanın niteliğine göre eldiven kullanılmalıdır.
Rahat ve düz ayakkabı giyilmeli. Özellikle açık ayakkabı giyilmemelidir.
Çalışmanın niteliğine göre koruyucu gözlük ve/veya maske kullanılmalıdır
Laboratuvar dışına laboratuvarda kullanılan önlük, eldiven vb. ile çıkılmamalıdır.
Laboratuvarda sigara içilmemelidir.
Laboratuvarda kozmetik ürünler kullanılmamalıdır.
Çalışma esnasında saçlar uzun ise mutlaka toplanmalıdır.
Laboratuvarda yiyecek/içecek tüketilmemelidir. Gıda malzemeleri bulundurulmamalıdır.
Laboratuvar ekipmanları gıda muhafaza vb. amaçla kullanılmamalıdır.
Laboratuvarda bulunan hiçbir kimyasal madde koklanmamalı veya tadılmamalıdır.
Laboratuvarda çalışılırken ağız yoluyla sıvı çekilmemelidir.
Çalışmalarda dikkat ve itina ön planda tutulmalıdır.
Laboratuvarda başkalarının da çalıştığı düşünülerek gürültü yapılmamalıdır.
Laboratuvarda asla şaka yapılmamalıdır.
Laboratuvarda çatlak ve kırık cam eşyalar kullanılmamalıdır.
Açık yaralar mutlaka yara bandı ile kapatılmalıdır.
Katı haldeki maddeler şişelerden daima temiz bir spatül veya kaşıkla alınmalı, aynı kaşık temizlenmeden başka bir madde içine sokulmamalıdır.
Şişe kapakları hiçbir zaman alt tarafları ile masa üzerine konulmamalıdır.
Kapaklı ve/veya tıpa ile kapatılmış kaplardaki madde kesinlikle ısıtılmamalıdır.
Üzerinde ateşe dayanıklı işareti taşımayan kaplarda ısıtma ve kaynatma yapılmamalıdır.
Şişelerden sıvı akıtılırken etiket tarafı yukarı gelecek şekilde tutulmalıdır.
Şişenin ağzında kalan son damlaların da şişenin kendi kapağı ile silinmesi en uygun şeklidir.
Çözelti konulan şişelerin etiketlenmesi gereklidir.
Kimyasallar taşınırken iki el kullanılmalı, bir el kapaktan sıkıca tutarken, diğeri ile şişenin altından kavranmalıdır.
Desikatör taşınırken mutlaka kapak ve ana kısım birlikte tutulmalıdır. Desikatör kapakları ara sıra vazelin ile yağlanmalıdır.
Organik çözücüler lavaboya dökülmemelidir.
Cıva herhangi bir şekilde dökülürse vakum kaynağı ya da köpük tipi sentetik süngerlerle toplanmalıdır. Eğer toplanmayacak kadar eser miktarda ise üzerine toz kükürt serpilmeli ve bu yolla sülfür haline getirilerek zararsız hale sokulmalıdır.
Termometre kırıklarının cıvalı kısımları ya da cıva artıkları asla çöpe ya da lavaboya atılmamalıdır.
Asit, baz gibi aşındırıcı-yakıcı maddeler deriye damladığı veya sıçradığı hallerde derhal bol miktarda su ile yıkanmalıdır.

Sülfürik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, hidroflorik asit gibi asitlerle bromür, hidrojen sülfür, hidrojen siyanür, klorür gibi zehirli gazlar içeren maddeler ile çeker ocakta çalışılmalıdır.
Kimyasallar büyük kaplardan küçük kaplara aktarılmalıdır.
Her zaman önce SU sonra ASİT eklenmelidir.
Asit ya da baz çözeltilerini üst dolaplara yerleştirilmemelidir.
Sıcak cam kaplar, eldiven veya maşa ile tutulmalıdır
Isıtıcılara dokunmadan önce soğuması beklenmeli, eğer ısı kontrol edilecekse elin tersi ile yakından temas etmeden kontrol edilmelidir.
Hiçbir zaman açık alev üzerinden bir şey geçirilmemelidir.
Test tüplerinin üst kısımları her zaman insanlardan uzakta ısıtılmalıdır.
Bir test tüpü ısıtırken eşit ısı dağıtmak için ateşte yavaşça hareket edilmelidir.
Hiçbir koşulda bir bek alevi denetimsiz bırakılmamalıdır.
Cam malzemeler kuru ise ısıtılmalı aksi takdirde önce kurutulmalı sonra ısıtılmalıdır.
Cam malzeme ısıtılırken elde tutulmamalı yuvarlak bir spor üzerine tutturularak ısıtılmalıdır.
Tüp içinde bulunan bir sıvı ısıtılacağı zaman tüp, üst kısımdan aşağıya doğru yavaş yavaş ısıtılmalı ve tüp çok hafif şekilde devamlı sallanmalı. Tüpün ağzı kendinize veya yanınızda çalışan kişiye doğru tutulmamalı ve asla üzerine eğilip yukarıdan aşağıya doğru bakılmamalıdır.
Benzen, eter ve karbonsülfür gibi çok uçucu maddeler ne kadar uzakta olursa olsun açık alev bulunan laboratuvarda kullanılmamalıdır. (Eter buharları 5 metre ve hatta daha uzaktaki alevden yanabilir ve o yanan buharlar ateşi taşıyabilir.)
Elektrik kabloları yürüme güzergahına engel olmayacak şekilde düzenlenmelidir.
Elektrikli ekipman kullanmadan önce ellerin ve ilgili alanın kuru olduğundan emin olunmalıdır.
Elektrik prizlerine herhangi bir şey sokulmamalıdır.
Laboratuvar çalışması sonunda tüm elektrikli ekipmanların fişleri kabloya asılmadan prizden çekilmelidir.
Biyolojik materyal ile çalışırken muhakkak laminar flow kabin içerisinde çalışılmalıdır.
Kullanacağınız malzemelerin tehlikeleri önceden öğrenilmelidir.
Doğru kimyasalı kullandığınızdan emin olmak için ETİKETLER TEKRAR TEKRAR OKUNMALIDIR.
Laboratuvarda kullanılan kimyasallar hakkındaki uyarılara dikkat edilmelidir.
Kimyasallar asla laboratuvarın dışına çıkarılmamalıdır.
Güvenlik ekipmanları hakkında bilgi sahibi olunmalı dır. (Göz yıkama çeşmesi, Duş, Yangın söndürücü, Acil çıkış)
Laboratuvarda asla tek başınıza çalışmayınız.
Yaptığınız işlemler hakkında bilgi edininiz.

LABORATUVARDAN AYRILMADAN ÖNCE YAPILMASI GEREKENLER

Kullanılan tüm kimyasal ve ekipman yerine kaldırılmalıdır.
Kullanılan tüm şişelerin kapaklarının kapalı olduğu kontrol edilmelidir.
Çalışılan alan temizlenmelidir.
Atıklara uygulanacak prosedür bilinmelidir.
Laboratuvardan ayrılmadan önce eller su ve sabunla iyice yıkanmalıdır (Eldiven giyilse bile).
Biyolojik/Tıbbi atıklar kırmızı torba bulunan çöp kovalarında toplanmalıdır.
Evsel atıklar siyah torbaları bulunan çöp kovalarında toplanmalıdır.
Biyolojik/Tıbbi atık torbaları en fazla ¾ oranında doldurulur, ağızları sıkıca bağlanır ve gerekli görüldüğü hallerde her bir torba yine aynı özelliklere sahip diğer bir torbaya konularak kesin sızdırmazlık sağlanmalıdır.
Biyolojik/Tıbbi atık torbalarının içeriği hiçbir suretle sıkıştırılmamalı, torbasından çıkarılmamalı, boşaltılmamalı ve başka bir kaba aktarılmamalıdır.
Kesici ve delici aletler diğer tıbbi atıklardan ayrı, sıkıştırmaya dayanıklı plastik kutularda biriktirilerek ve kaplar dolunca ağzı kapatılarak kırmızı poşetlere atılmalıdır.
Kesici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıştırılmaz, açılmaz, boşaltılmaz ve geri kazanılmaz.

LABORATUVAR SÜREÇLERİ VE HATA KAYNAKLARI

Test sürecinin aşamaları; test seçimi ve test istemi, numunenin toplanması, kimlik tanımlama, numunenin laboratuvara transportu, numunenin hazırlaması, analiz etme, test sonuçlarının raporlanması ve test sonuçlarını yorumlanması olarak ayrılmaktadır. Toplam test süreci preanalitik, analitik ve post-analitik olarak üç evrede değerlendirilmektedir.

Preanalitik Evre: Hastanın muayenesi ve testin istemiyle başlar. Klinisyen hekim preanalitik evrede doğru hasta, doğru zaman ve doğru test kriterlerini uygulamalıdır. Daha sonra doğru numune alımı, doğru kimliklendirme ve doğru transport ile preanalitik evre tamamlanır. Numunenin daha laboratuvara ulaşmadığı dönem olan preanalitik evre hatalı test sonuçlarının oluşmasında en büyük paya sahip evredir. Laboratuvarın görevi test numunesinin laboratuvara geldikten sonra kabul-red kurallarına göre numunenin kabul veya reddi ile başlar. Kabul edilen numunelere gerekli ise santrifüj işlemi yapılır. Bu evre hemen çalışılmayacak numunelerin saklanmasını da kapsar.

Analitik Evre: Çeşitli cihaz ve kimyasal araç gereçler kullanılarak test sonuçlarının elde edildiği süreçtir.

Postanalitik Evre: Sonuçların klinik laboratuvar uzmanı tarafından değerlendirilmesi, onaylanması ve raporlanması ile laboratuvar sonuç raporunu alan hekimin hastanın durumunu bu sonuçla birlikte değerlendirmesi ve klinik bir karara varıp hastaya müdahale etmesi olarak tanımlanır.

LABORATUVAR TETKİKLERİ ÖNCESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KURALLAR

Laboratuvar sonuçlarını etkileyen en önemli faktörler tetkik isteminin doğru yapılması, uygun koşullarda örnek toplanması ve taşınmasıdır. Laboratuvar test sonuçlarının güvenilirliğini belirleyen en önemli evre örneğin alınması ve taşınması ile ilgilidir. Laboratuvar testlerinin çalışılması sürecinde oluşabilen tüm hataların yaklaşık %70’i bu evreye aittir. Laboratuvardan alınan hizmetin verimliliği ve kalitesi göstereceğiniz iş birliği ile doğru orantılıdır.

TETKİK İSTEMLERİ

Tetkik istemleri elektronik olarak yapılmaktadır.
Elektronik istemlerde hasta adı, soyadı, dosya numarası, doktor bilgisi, geldiği bölüm bilgilerinin doğruluğu kontrol edilmelidir.
Hastaya ait ön tanı ve klinik bilginin yazılması testlerin doğru değerlendirilmesinde gereklidir.
Gönderilen her örnek için farklı örnek numarası üretilmelidir. Çünkü, her örnek ayrı ayrı değerlendirilmektedir (Örneğin bir hastadan biyokimya ve 24 saatlik idrar, gaitada gizli kan tetkikleri aynı anda istendiğinde farklı örnekler olması nedeniyle farklı örnek numaraları gerekmektedir).

PREANALİTİK HATALAR

Laboratuvardan çıkan her analiz sonucu, tam bir iş birliğinin eseri olup son derece duyarlı bir çalışma ister.

Laboratuvarlarla ilgili hata kaynakları araştırıldığında; hataların yaklaşık %70’i analiz öncesi aşamada olduğu görülmüştür. Yetersiz örnek, yanlış örnek tüpü, hatalı etiket ve etiket bilgileri, uygun olmayan örnek nakli bu evredeki hata kaynaklarından bazılarıdır. Hataların yaklaşık %10’u analiz aşamasında yapılmaktadır. Analiz sonrası aşamada ise hataların yaklaşık %20’si oluşmaktadır. Açıkça görüldüğü gibi bu süreçte en önemli hata kaynağını analiz öncesi aşama oluşturmaktadır. Burada analiz öncesi dikkat edilmesi gereken bazı başlıklara değinilecektir.

KİMLİKLENDİRME VE ETİKETLENDİRME

Örneğin, hasta ile uygun olarak kimliklendirilmesi, alındığı anda başlar. Bu kimlik bağı; örnek alma süreci, laboratuvara nakli, bunu izleyen analiz ve raporun hazırlanması aşamaları boyunca korunmalıdır. Günümüzde tercih edilen kimliklendirme yöntemi barkod teknolojisidir. Etiketin uygun şekilde yapıştırıldığına dikkat edilmelidir.

Barkod etiketleri tüpün eksenine paralel olarak yapıştırılmalı ve etiketin yapıştırma işlemi sırasında kırışmamasına özen gösterilmelidir.

Klinik laboratuvarlara her an çeşitli birimlerden analiz edilmek üzere çok sayıda numune gelmekte ve gönderilen numuneler büyük bir çeşitlilik göstermektedir. Test sonuçlarında ciddi hatalara yol açacak numune karışması her laboratuvarın aşmak zorunda olduğu ana problemlerden biri olup analiz için kullanılacak numunenin kimliği üzerinde titizlik esastır. Numune içeren tüp ve kap gibi materyalin doğru şekilde kimliklendirilmesi ve uygun biçimde etiketlenmesi zorunludur.

Yanlış yapıştırılmış etiket örnekleri

Etiket çok yukarıya yapıştırılmış
Etiket çok aşağıya yapıştırılmış
Etiket kırışık bir şekilde yapıştırılmış
Etiket tüp eksenine göre eğik yapıştırılmış
Etiket tüp eksenine dik olarak yapıştırılmış

HEMOLİZ

Eritrosit hücre membranının parçalanması sonucu hemoglobin ve diğer içeriklerin açığa çıkmasıdır. Hemolizin analitik sonuçlarda oluşturduğu hataların olası nedenleri şunlardır:

Eritrositlerde, plazma ya da serumdan daha yüksek yoğunluklarda bulunan maddeler hücre zarındaki hasar nedeni ile dışarı çıkar, bu durum test sonuçlarının yüksek bulunmasına neden olur. Örnek: potasyum, magnezyum, fosfat, demir, nöron spesifik enolaz (NSE), laktat dehidrogenaz (LDH), asit fosfataz, aspartat transaminaz (AST), aldolaz, izositrat dehidrogenaz, folat.
Analitik interferansa neden olarak testin doğru ölçülmesini engeller. Örnek: Kreatin kinaz (CK), CK-MB, bilirubin, insülin.
Dilüsyonel etki

Alınan kanın hemoliz olmaması için azami gayret gösterilmelidir. Hemolize neden olan faktörler:

Alkolle temizlendikten sonra kan alma sahasının kuru kalmaması
Kanın alımı sırasında özensiz davranılması ya da kuvvet uygulanması
Uygun olmayan iğne kullanımı
Enjektör ile kan alınıyorsa pistonun hızla çekilmesi, enjektörle alınan kanın tüplere boşaltılırken iğneden fışkırtılması
Kan alınan tüpün düşürülmesi, çalkalanması gibi mekanik travmalara maruz kalması
Tam kanın uzun süre santrifüj edilmeden bekletilmesi (alınan numunenin zamanında laboratuvara ulaştırılmaması)
Kontaminasyon (deterjan, su vb.)
Tam kanın soğukta tutulması veya dondurulması
Çok hızlı santrifugasyon
Uzun süre turnike uygulaması

BULAŞMA (KONTAMİNASYON)

Alınan numunelerin kontaminasyonu önlenmelidir. Örneğin enzimlerle çalışma ayrı bir özen ve dikkat ister. Bu önlemler her enzime ait yöntemde ayrıca tanımlanır. Demir, bakır, kurşun ve cıva gibi ağır metal iyonları ile deterjan artıklarının enzimleri inaktive ettiği unutulmamalı, yani enzim analizlerinde kullanılan tüm gereçler (örneğin cam malzeme) bu maddelerden tamamen temizlenmelidir. Yanlış tüpe kan alınmamalı ve çeşitli antikoagülanlar hasta örnekleri ile bulaştırılmamalıdır. Bu antikoagülanlar enzimlerin birçoğu için inhibitördür, sitratlar amilazı inhibe ederken fumarazın aktivitesini artırır, oksalat ve heparin laktat dehidrogenaz ve kreatin kinaz aktivitesini azaltır, fluorür birçok enzimi bloke eder, EDTA katyonlara etkir ve şelatlar oluşturur. Sonuç olarak bazı enzimler in vitro aktivite kazanırken bazıları da inhibisyona uğrar.

BUHARLAŞMA

Alınan numunelerin buharlaşması önlenmelidir. Örneklerin alındığı kapların ağızlarının açık bırakılması numunenin buharlaşma ile su kaybetmesine ve buharlaşmayan maddelerin yoğunluğunun artmasına neden olacaktır. Taşıma ortamının sıcaklığı ve taşıma süresi önemli nedenlerdendir.

DİĞER HATA KAYNAKLARI

Volüm yetmezliği, uygun olmayan tüp, yetersiz sayıda örnek alımı, yanlış taşıma şekli, hatalı etiketleme, hatalı test girişi, yanlış zamanda örnek alımı örnekle ilişkili diğer hata kaynaklarıdır. Hemen çalışılmayacak örneklerin de bekleme süresi ve derecesine dikkat edilmemesi durumunda istenmeyen hatalı sonuçlar çıkabilir.

NOT

Kan örneği alındıktan sonra oda sıcaklığında 20-30 dakika kendi halinde pıhtılaşmaya bırakılmalı ve pıhtılaşmanın tamamlanmasını takiben santrifüj edilmelidir. Eğer antikoagülanlı tüpe kan alınmış ise beklemeye gerek yoktur.

Antikoagülan içeren vakumlu tüplere kan alımı sırasında kanın tüp üzerindeki işaretli çizgiye kadar dolmasına özellikle dikkat edilmelidir.

NUMUNE KABULÜ VE TRANSFERİNDE UYULMASI GEREKEN KURALLAR

Numunelerin laboratuvara transferi: Numune transferinde genellikle pnömatik sistem kullanılmaktadır. Bu süreçte dikkat edilecek hususlar:

Etiket ve etiket bilgileri eksik numuneleri laboratuvara göndermeyiniz.
Alınan örnekleri ağzı kapalı olarak muhafaza ediniz ve laboratuvara ulaştırınız.
Numuneleri düşme, çarpma gibi sert muameleden koruyunuz.
Numuneleri, özel bir durum tanımlanmamışsa oda sıcaklığında transfer ediniz.
Numunelerin kontaminasyonuna ve içine konduğu kap veya tüpün dışına sızmasına izin vermeyiniz
Özel olarak tanımlanmamışsa numuneleri, alındıktan sonra en kısa sürede laboratuvara ulaştırınız

ÖRNEKLERİN DOĞRUDAN/SOĞUK ZİNCİR İLE TAŞINMASI

Pnömatik sistemle transferi uygun olmayan örnekler ve soğuk zincir kurallarına uygun olarak laboratuvara ulaştırılması gereken numuneler (ACTH, amonyak, metotreksat) taşıyıcı personel tarafından teslim alınır ve laboratuvara ulaştırılır. Bu süreçte:

Örnek alma birimlerine ve servislere gidilir.
Numune alma işlemini gerçekleştiren kişi ile görüşülür.
Kan gazı gibi özellik arz eden numuneler bekletilmeden laboratuvara ulaştırılmalı ve 30 dakika içinde analiz edilmelidir.
Metotreksat (ışıktan korunmalı), ACTH ve amonyak testleri için alınan kan örnekleri, soğuk zincir gözetilerek (buz aküsüyle), bekletilmeden laboratuvara ulaştırılmalıdır. Bu uygulama test sonuç güvenliğini önemli düzeyde etkilemektedir.
Numune teslim alma işlemi, numune alan kişinin gözetiminde ve verdiği bilgiler doğrultusunda gerçekleştirilir.
Numuneler teslim alınmadan önce etiket bilgileri kontrol edilir.
Açık veya tam kapanmamış kapaklar sıkıca kapatılır.
İdrar ve gaita gibi hacimli, dökülebilen örnekler özel bölmeli kısma konur.
Taşıma sırasında numune kaplarının kırılmasına, numunenin akmasına, birbirine karışmasına asla müsaade edilmemelidir.
Numuneler bekletilmeden laboratuvara ulaştırılır.
Örneklerin laboratuvara girişi (kabulü) yaptırılır ve ilgili laboratuvar personeline teslim edilir. Örneklerin laboratuvara kabulü yapılmadan test çalışma işlemine geçilmez.

ÖRNEK ALINMASI İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER

KAN ÖRNEKLERİ

Genel olarak tüm testler için 10-12 saatlik açlık sonrası sabah kan verilmesi önerilmektedir. Özellikle kanda glukoz, kan lipid paneli, elektrolitler (sodyum, potasyum, klor gibi), magnezyum, demir, ferritin, ALP, folat, vitamin B12, 25-OH vitamin D, osteokalsin, büyüme hormonu (GH) ve parathormon (PTH) testleri için 12 saatlik açlık gerekmektedir. Açlık süresinin 16 saati geçmemesi gerekir.
Açlık döneminde sadece ihtiyaç duyulursa su içilebilir.
Günlük biyolojik ritim, egzersiz, açlık, diyet, ilaç alınması, alkol veya sigara kullanılması birçok laboratuvar tetkikini etkilemektedir.
Tetkikden önceki 24 saat süresince ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılması ve kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenmiş olması önerilmektedir.
Sigara kullananlarda karboksihemoglobin, plazma katekolaminleri ve serum kortizolü yükselmektedir. Bu hormonlardaki değişiklikler nötrofil, monosit gibi beyaz kan hücrelerinin sayısını arttırırken, eozinofil hücre sayısını düşürmektedirler. Kronik sigara kullanımı sonucunda, hemoglobin konsantrasyonu, eritrosit (kırmızı kan hücresi), lökosit (beyaz kan hücreler) sayıları, CEA (Karsinoembriyojenik Antijen) düzeyleri artış göstermektedir.
Düzenli kullanılan ilaçlar var ise, doktor alınmamasını söylemediği sürece kesinlikle günlük düzeni bozulmaksızın ilaçlara devam edilmesi gerekmektedir.
Tokluk testleri için yemekten iki (2) saat sonra kan alınır.

ÖRNEK ALIMI İLE İLGİLİ KURALLAR

Standardizasyonu sağlamak amacıyla kan örneklerinin genel olarak 10-12 saat açlık sonrası sabah verilmesi uygundur. Hastalardan alınan tüm numuneler potansiyel olarak enfekte kabul edilir.

Laboratuvarlarda analiz edilen biyolojik örnekler tam kan, serum, plazma, idrar, gaita, tükrük, beyin omurilik sıvısı, eklem sıvısı ve plevral, perikardiyal ve peritoneal sıvılardır.

Analiz için kan; ven, arter ve kapillerlerden alınabilir, genellikle venöz kan tercih edilir. Kan gazları için arter kanı uygundur.

VENÖZ KAN ALIMI

Bu işlemde vene iğne ile girilir kan vakumlu tüpün ya da enjektörün içine çekilir, bu işleme flebotomi adı verilir.

Ön işlemler:

Flebotomist kan almadan önce hastaların adlarını söyleyerek kimliklerini doğrulamalıdır.

Hastalar rahatça oturtulmalı veya sırtüstü yatırılmalı ve örnek alınmadan önce 20 dakika bu pozisyonda kalmış olmalıdır. Bu şekilde standardizasyon sağlanır ve kan hacminde değişiklikler kandaki bileşenlerin konsantrasyonunu mümkün olduğu kadar az etkilemiş olur.
Hastanın kolunu, omzundan bileğine kadar düz uzatması sağlanmalıdır. Mastektomi geçirmiş kadınlarda memenin alındığı taraftaki koldan kan alınmamalıdır, çünkü söz konusu ameliyat kanın bileşimini etkileyen lenf yolunun tıkanmasına yol açmış olabilir.
Venöz kan alma işlemine başlamadan önce hastadan ne kadar hacimde kan alınacağını belirlenmeli, istenen testler için uygun sayıda ve türde tüp ve uygun iğne seçilmelidir. En sık kullanılan iğne ölçüleri 19-22 G (Gauge)’dir. “Gauge” değeri ne kadar büyük olursa iğnenin çapı o kadar küçük olur. Genellikle erişkinlerde 21 G tercih edilir.

KAN ALMA BÖLGESİ

Yetişkinlerde venöz kan almak için antekübital fossada median kübital ven tercih edilir. Çünkü bu damar hem kalındır hem de derinin yüzeyine yakındır. Elin arkasındaki ya da ayak bileğindeki venlerden de kan alınabilir fakat daha az tercih edilirler. Diyabetli ve dolaşımı iyi olmayan hastalarda bu venlerden kan almaktan kaçınılmalıdır. Ayrıca intravenöz sıvı verilen koldan örnek alınmamalıdır. Mecbur kalınırsa infüzyon durdurulmalı ve diğer kol tercih edilmelidir.

KAN ALMA BÖLGESİNİN HAZIRLANMASI

Kan alınacak bölge %70 alkolle doymuş gazlı bezle temizlenmelidir. Kan alma bölgesinin temizliği dairesel hareketlerle ve kan alma bölgesinden dışa doğru yapılmalıdır. Deri kendi kendine kurumalı ve alkol kalmamalıdır. Çünkü alkol bulaşması hemolize neden olabilir. Kan alma işlemi bitinceye kadar bu bölgeye temas edilmemelidir.

KAN ALMA ZAMANI

Kan örneğinin alınma zamanı diurnal değişim gösteren kan testleri (kortikosteroidler, demir) ve ilaç tedavisinin takibi (digoksin veya protrombin zamanı) açısından önemlidir. Çünkü ilaç alındıktan sonraki zaman aralığı ilacın konsantrasyonunu etkiler.

VENÖZ STAZ

Venlerin belirginleşmesini sağlamak amacı ile turnike uygulanır. Turnikenin 1 dakika süre ile tutulması hafif derecede de olsa kan bileşimini etkiler, 3 dakika tutulduğu zaman belirgin değişiklikler ortaya çıkar. Staz özellikle protein ve proteine bağlı yapıların konsantrasyonlarını artırabilir. Ayrıca iğne deriyi delerken ortaya çıkan hafif doku travmasına, dokulardaki kanın stazına bağlı olarak CK ve AST aktivitelerinde artış gözlenebilir. Vene girilmeden önce yumruk açılıp kapatılmamalıdır, çünkü bu hareket plazma potasyum, fosfat ve laktat konsantrasyonlarını artırır. Turnike ile yapılan birkaç dakikalık staz venöz kanda birçok parametreyi etkiler. Örn; ALT, CK, LDH, albümin, bilirübin, Ca %5-10 civarında artarken; glukoz, fosfat %2-5, potasyum %6, kreatinin %2-3 civarında azalır.

ENJEKTÖR İLE KAN ALMA

Enjektör, venleri sorunlu olan hastalarda kullanılır.

İğne enjektörün ucuna sıkı bir şekilde yerleştirilir ve iğnenin üzerindeki kılıf çıkarılır.
Enjektör ve iğne, kan alınacak vene parelel tutulmalıdır ve iğne, deriye yaklaşık 15 derecelik bir açıyla venin içine itilmelidir.
Ven duvarı delinirken ilk anda hissedilen direnç ortadan kalktığı zaman, enjektördeki basınç gevşer ve piston geri çekilirken kan dolar.
İğne enjektörden uzaklaştırıldıktan sonra, hemen dikkatli bir şekilde hazırlanmış tüplere aktarılmalıdır. Tüplerin ağzı kapatılmalı; tüplerin içinde katkı maddeleri veya antikoagülanlar varsa tüpler yavaşça (5-6 kez ters çevirerek) karıştırılmalıdır.
Hemolize neden olabileceğinden, enjektöre kan kuvvetle çekilmemeli veya enjektörden tüpe kuvvetle aktarılmamalıdır.

VAKUMLU TÜPLER

Kullanılan katkı maddeleri ve tüplerin hacimlerine göre farklılık göstermektedir. Kapak renklerine göre tanınırlar. Bazı tüpler, pıhtıların duvar ve tıpalara yapışmasını önlemek ve hemoliz riskini azaltmak amacıyla silikonla kaplanır. Silikon kaplı duvar aynı zamanda pıhtılaşma mekanizmasını harekete geçirebilir ve hızlandırabilir. Bir katkı maddesi içeren tüpe alınan kan asla başka bir tüpe aktarılmamalıdır. Çünkü testlere interferans oluşturabilir. Bazı tüplere, pıhtılaşmayı hızlandırmak amacıyla trombin eklenir.

VAKUMLU TÜPLERE KAN ALMA

Kan alma tüpü tutucusuna (adaptör veya holder) iğnesi vidalandıktan sonra tüpün tıpasında bulunan katkı maddelerini uzaklaştırmak amacı ile tüpe yavaşça parmakla vurulmalıdır, bu hareket katkı maddesinin hastanın venine geçmesini engeller.
Deri temizlendikten sonra iğne kan alınacak venle hizalanmalı ve deriye yaklaşık 15 derecelik açı yapacak şekilde venin içine itilmelidir.
İğne yerine yerleştikten sonra tüp tıpayı delmek ve vakumu boşaltmak amacıyla ileri, adaptöre (tüp tutucu) doğru bastırılmalıdır.
Kan tüpün içine akmaya başladığında, iğne hareket ettirilmeden turnike gevşetilmelidir. Vakum bitinceye kadar tüp doldurulur, sonra tüp adaptörden çekilir ve yerine başka bir tüp yerleştirilir.

VAKUMLU TÜPLER İLE KAN ALMA SIRASI

Önce katkı maddesiz tüplere, daha sonra aşağıda verilen sırada katkı maddeli tüplere kan alınır:

Steril kan kültürü tüpleri
Mavi kapaklı tüpler (Koagülasyon)
Düz tüpler (Kırmızı/sarı kapaklı)
Yeşil kapaklı tüpler (Heparin)
Mor kapaklı hematoloji tüpleri (EDTA)
Gri kapaklı tüpler (K-okzalat ve sodyum florid içeren)

ARTERYEL KAN ALIMI

Arteryel kan alımı beceri gerektirir. Genellikle hekimler ve deneyimli kişilerce alınmalıdır. En sık radial arterden alınır. Arteryel kan alınırken dikkat edilmesi gereken hususlar:

Arteriyel kan, heparinli enjektörle alınmalı, turnike kullanılmamalıdır.
Damara girildikten sonra enjektörün pistonu çekilmemelidir. Çünkü arterin basıncı, kanın enjektöre dolmasını sağlayacaktır.
Kan gazı analizi için arter ve ven kanlarının, anaerobik ortamda liyofilize heparin içeren steril enjektörlerle alınması, en uygun yöntemdir.
Sıvı heparin kullanıldığında, enjektörün boyutu ile enjektördeki heparin ve kanın miktarı önem kazanır. Enjektöre çekilen sıvı heparin ile enjektörün içi yıkandıktan sonra, bu heparin enjektörün içindeki havayla birlikte boşaltılmalıdır.
Enjektördeki heparin tam boşaltılmadığında veya enjektöre az miktarda kan çekildiğinde; sıvı heparine bağlı dilüsyon nedeniyle sonuçlar değişir.
Kanın hava ile temasını önlemek ya da en aza indirmek gerekir. Çok dikkat edilse bile, enjektördeki kan örneği, iğnenin içinde veya enjektörün boyun kısmında kalan hava ile temas edebilir. Kan alındıktan hemen sonra, enjektördeki hava kabarcığı yavaşça dışarı atılmalı ve iğnenin ucu hava geçişine engel olacak bir materyalle kapatılmalı; iğne kesinlikle bükülmemelidir.
Kan alımı sonrası enjektör iğnesinin çıktığı yere en az 5 dakika basınç uygulanmalıdır.
Pıhtı oluşmaması için, kanın heparinle karışması sağlanmalıdır.
Kurallara uygun şekilde alınmış kan gazı örnekleri, hızla laboratuvara ulaştırılmalı ve analiz 30 dk içinde sonuçlandırılmalıdır.

İDRAR ÖRNEKLERİNİN TOPLANMASI

Yapılacak analizin özelliğine göre idrar toplanır:

Herhangi bir anda ve kantitatif analiz için idrar örneği (spot idrar): Sabah idrarı uygundur. Daha konsantre olan bu idrarda nadiren çıkan maddeler kolayca tespit edilebilir. İdrar örneklerinin laboratuvara çabuk ulaşması gerekir.

2, 4, 24 saat gibi belli sürelerde toplanan idrar örneği: Kantitatif analizler için kullanılır. Hastaya toplama şekli iyice anlatılmalıdır.

24 saatlik idrar toplamak için temiz ve koyu renkli kaplar kullanılmalıdır. Renkli kap bulunamazsa, idrar kabı karanlık bir yerde saklanmalı veya siyah, ışık geçirmeyen bir poşet ile sarılmalıdır.
Poliklinik hastalarında 24 saatlik idrarda yapılacak tetkikler için, toplanan idrar Biyokimya Laboratuvarı İdrar Analiz Bölümüne teslim edilmelidir.
Yatan hastalarda 24 saatlik idrar hacmi belirlenir, yazılır ve karıştırılıp idrar kabına yaklaşık 10 mL idrar konularak Biyokimya Laboratuvarı İdrar Analiz Bölümüne gönderilir.
Bebekler ve küçük çocukların idrarı özel torbalar içinde toplanır. Bu torbalar, çocuğun genital organının etrafına yapıştırılır. Çocuk idrarını yaptıktan sonra bekletilmeden laboratuvara iletilir.

İDRAR ÖRNEKLERİNİN KORUNMASI

İdrarın soğukta saklanması, hemen her analiz için koruyucu nitelik sayılır.

24 saatlik idrarda kantitatif olarak tayin edilecek bazı maddelerin yapısının değişmemesi veya yıkımının önlenmesi için, idrar toplama kaplarına uygun bir koruyucunun eklenmesi gerekebilir. Bu koruyucular, analitlere göre farklı olabileceğinden; idrarda ölçülecek parametre için koruyucu gerektiğinde, laboratuvara danışılmalıdır:

0–3 YAŞ ÇOCUKLARDA İDRAR TOPLANMASI

Bu amaçla ağzı yapışkan kağıtla kaplı, steril plastik torbalar kullanılır. Torbalardan birinin bandı açılarak genital organın etrafına yapıştırılır. Torbayı yerinden oynatmadan çocuğun eğer varsa bezi bağlanıp, giysileri giydirilerek kendini rahat hissetmesi sağlanır. Belli aralıklarla torbanın doluluğu kontrol edilir ve gerek duyulduğunda, torba yenilenir. Toplanan idrarlar, aynı saklama kabında biriktirilir.

TAM İDRAR TETKİKİ- SPOT İDRAR

Üriner bölge temizlendikten sonra bir miktar idrar tuvalete yapılır, orta idrar laboratuvar tarafından verilen idrar kabına alınarak kapağı kapatılır, idrarın son kısmı tuvalete yapılır. Örnek en geç 30 dk içinde laboratuvara teslim edilmelidir.

Sabahki ilk idrar mikroskobi ve idrar protein elektroforezi için tercih edilmektedir. İdrar toplama torbası ile çocuklardan alınan idrar örneği laboratuvara teslim edilmeden önce kapaklı idrar kabına boşaltılmalıdır.

24 SAATLİK İDRAR ÖRNEĞİNİN TOPLANMASI

İDRAR KABI: İdrar toplamak için ağzı kapaklı temiz bir kap temin ediniz. (En az 2 lt hacimli)

TOPLAMA GÜNÜ: İdrarınızı, ertesi günü tatil olmayan bir sabah toplamaya başlayınız.

İDRAR TOPLAMA:

1. Sabah ilk idrarı tuvalete yapınız. O saati idrar toplamanın başlangıç saati olarak kaydediniz.

2. O gün ve gece yapılan idrarların tamamını idrar kabının içine koyunuz. İdrarınızı uygun temiz bir kaba yapıp oradan saklama kabına aktarabilirsiniz.

3. İdrar kabını ağzı kapalı şekilde, güneş ışığı görmeyen ve olabildiğince serin bir yerde saklayınız.

4. Ertesi gün, idrar toplamaya başlanılan saatte var olan tüm idrarı toplama kabına ekleyiniz.

5. Toplama işlemi bitince toplama kabını içindeki tüm idrarla birlikte en kısa sürede laboratuvara getiriniz.

UYARILAR

1) Bazı testler için idrar biriktirilirken idrar kabına koruyucu madde eklenmesi gerekir. Bu maddeyi tahlil istendiğinde biyokimya laboratuvarından temin edebilirsiniz. İlk idrarı kaba koymadan önce bu koruyucu madde kaba eklenmelidir.

2) Koruyucu maddeler tahriş edici maddeler olup, cilt, göz ve deriye temas etmemelidir. Kesinlikle içilmemeli ve çocuklardan uzak tutulmalıdır.

ÖN HAZIRLIK GEREKTİREN TESTLER

Yapılacak testlerden doğru sonuç elde edilmesi için aşağıda belirtilen konulara dikkat edilmesi gerekir.

GENEL KURALLAR:

Laboratuvara vereceğiniz örneklerle ilgili size verilen etiketteki bilgilerin size ait olup olmadığını kontrol ediniz.
Rutin laboratuvar tetkikleri için 10-12 saatlik açlık sonrası sabah kan verilmesi uygundur. Kan vermeye gelmeden önceki gece saat 21:00'den sonra, suyun dışında, çay ve kahve dahil, hiçbir şey yemeyiniz ve içmeyiniz; sigara da kullanmayınız. Çünkü sigaradaki nikotin, bazı hormon düzeylerini ve CBC değerlerini etkilemektedir. Ancak açlık süresi, 16 saatten uzun olmamalıdır.
Tetkik öncesi ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılması, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenilmesi uygundur.
Düzenli kullanılan ilaçlar var ise bu ilaçların kesilip kesilmeyeceğini tahlili isteyen doktorunuza danışmanız gerekir. Kullanmakta olduğunuz ilaçları, test(ler)i isteyen hekim(ler)e mutlaka bildiriniz. İlacın test sonucunu etkileyebileceği durumlarda, hekimin bilgisi dahilinde, mümkünse kan vermeden birkaç gün önce ilaç kullanımı kesilmelidir.

İDRARDA KATEKOLAMİN ANALİZİ

İdrar toplanmadan önce ve idrar toplanırken diyet yapılmalıdır.
Test istemi öncesinde akut stres ve ağır egzersizden (koşma vs.) kaçınılmalıdır.
3 gün öncesinden itibaren şu gıdaların alınmaması önerilir: muz, kolalı içecekler, kahve, çay, çikolata, vanilya, domates, portakal, ananas, alkollü içecekler, erik, kuruyemiş, hazır çorbalar, dondurma, pasta, bisküvi, salep gibi.
Örnek toplamaya başlamadan 3 gün önce şu ilaçlar kesilmelidir: asetaminofen, aspirin, MAO inhibitörleri, metildopa, levodopa, fenotiyazinler, klorpromazin vb. Sürekli kullandığınız ilaçlarınız var ise ilaçlarınızı kesmeden önce doktorunuz danışınız ve laboratuvara bilgi veriniz.
Diyet programı 3 gün uygulandıktan sonra, 4. gün sabahı ilk idrar dışarıya atıldıktan sonra laboratuvardan alınan asitli idrar kabına yukarıda tarif edildiği şekilde 24 saatlik idrar toplanır. Beşinci gün sabah ilk idrar eklenerek aynı gün içinde laboratuvara teslim edilmelidir.

OGTT (ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ)

Testten önce en az 3 gün yeterli miktarda karbonhidrat (≥150gr/gün) alınmalıdır.
Test uygulanmadan bir gece önce saat 21.00’dan sonra hiçbir şey yenilmemesi ve test günü sabah aç karnına gelinmesi gerekir. Test öncesinde ve sırasında su içilebilir, ancak çay/kahve gibi içecekler veya sigara içilmesine müsaade edilmez.
Karbonhidrat toleransını bozan ilaçların kullanılması, akut/kronik enfeksiyon gibi durumlarda OGTT yapılmamalıdır.
Test süresince hasta efor sarf edecek hareketlerde bulunmamalıdır.

İLAÇ DÜZEYLERİ

Terapötik ilaç kontrolü, özellikle terapötik aralığı dar olan ilaçların etkinliği ve toksisitesinin izlenmesi için yapılır. Biyokimya Laboratuvarında aşağıda sıralanan amaçlar için serumda ilaç düzeyleri ölçülmektedir:

İlaç etkinliğinin izlenmesi,
İlaç toksisitesi kuşkusu,
Hastanın ilaç kullanımına uyum gösterememesi,
Hastanın ilaç düzeyini değiştirecek başka bir hastalığının olması,
İlaç etkileşimlerinin araştırılması,
Hastanın optimum yarar sağladığı bazal değerin saptanması,
Dozaj değişiklikleri

Terapötik ilaç kontrolü için, klinikler ile laboratuvar arasında iyi bir ilişki kurulmalıdır. İlaç düzeyi ölçümlerinde, ilacın verilme zamanı ile kan örneğinin alınma zamanı, ilaç düzeyini belirleyen başlıca faktörler olduğundan sonuçlar, bu verilere göre değerlendirilmelidir.

Klinisyen, laboratuvar istek formunda ilacın son veriliş zamanını mutlaka belirtmelidir.

LABORATUVAR TESTLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

YAŞ

Yenidoğan dönemi kendi referans aralıklarına sahiptir. Çocukluk döneminde plazma proteinleri, kas ve kemikle ilgili enzim düzeyleri artar. Ergenlik döneminde hormonal düzeyler değişir. Erişkinlerde serum üre, ürik asit, trigliserit ve kolesterol yükselir, enzim düzeyleri adolesan dönemden daha düşüktür. Yaşlılarda kreatinin klirensi azalır, idrar proteini artar. 50 yaş üzerinde erkeklerde serum testosteron azalır, kadınlarda FSH, LH artar, östrojen azalır.

CİNSİYET

Ergenlik öncesi iki cins arasında pek fark yoktur. Ergenlik sonrası erkeklerde serum ALP, ALT, AST, CK gibi enzimler yüksektir. Serum albumin, kalsiyum, magnezyum ve kolesterol erkeklerde daha yüksektir. Kadınlarda hemoglobin ve demir daha düşüktür. Menapoz sonrası kadınlarda ALP yüksek bulunur.

GEBELİK

Ortalama kan hacmindeki artışa bağlı olarak test sonuçları değişebilir.

MEVSİMSEL DEĞİŞİKLİKLER

Laboratuvar test sonuçlarının bazıları yaz ve kış mevsimleri arasında değişiklikler gösterebilir. Örneğin, yazın D vitamini (1,25 dihidroksi kolekalsiferol) sentezi artar.

BESLENME

Bazı gıdalar kan ve idrarda test sonuçlarını etkilemektedir. Yüksek proteinli diyet sonrası üre, amonyak ve ürik asit düzeyleri yükselir. Yağlı diyet sonrası serum lipid profili değişiklik gösterir. Yemeklerden sonra kanda artan şilomikronlar serum veya plazmada bulanıklık yaparak ölçüm metotlarının yanlış sonuçlar vermesine neden olabilmektedir. Kafein içeren içecekler katekolamin, glukoz, kortizol, yağ asitleri ve trigliserit düzeylerini yükseltir.

SİGARA

Plazma ve idrar katekolaminleri artar. Kan glukozu, laktat, CEA, kolesterol, karboksihemoglobin yükselir.

ALKOL

Trigliserid, glukoz, laktat ve kortizol artar. Kronik alkol alımında GGT, AST ve ALT düzeyleri yükselir.

DİURNAL RİTİM

Diurnal (günlük) ritimler biyokimyasal parametreleri etkilemektedir. Serum kortizol, renin, sabah saatlerinde pik düzeylere ulaşır, öğleden sonra düşüktür.

POSTÜR

Hastadan mümkünse her zaman aynı pozisyonda (ideal olarak oturur ve dik durumda) kan alınmalıdır. Uzun süreli yatak istirahatinin test sonuçları üzerine olan etkileri göz önünde bulundurulmalıdır. İlk birkaç gün hematokrit artar. Uzun süreli yatak istirahatinde sıvı retansiyonuna bağlı albumin ve protein düzeyi azalır, kemik kalsiyum mobilizasyonu sonucu kan ve idrar kalsiyum düzeyi artar.

EGZERSİZ

Tetkikten bir gün önce sportif aktivite yapılmamalıdır. Laktat, CK, AST, LDH ve bazı hormonlar (T4, testosteron, androstendion, luteinizan hormon vb) egzersiz sonrası yükselebilmektedir.

İLAÇLAR

Birçok ilaç laboratuvar test sonuçlarını etkileyebilmektedir. Kullanılan ilaçların testler üzerindeki etkisi laboratuvar uzmanı veya doktordan öğrenilebilir. Sürekli kullanılan ilaçlar hakkında laboratuvar bilgilendirilmelidir.

ATEŞ

Bazı hormon düzeyleri, glukoz, lipidler, akut faz reaktanları, ürik asit gibi birçok parametre etkilenir.

TRANSFÜZYON

Tam kan veya plazma verilmesi ile plazma protein konsantrasyonu artar.

ÖRNEĞİN LABORATUVARA TAŞINMASI

Örneklerin laboratuvara hasta tarafından değil hastane personeli ile uygun koşullarda ve en kısa sürede ulaştırılması gereklidir.

Örneklerin hangi koşullarda ve ne kadar sürede taşınması gerektiği test rehberinde belirtilmiştir.

Laboratuvar tarafından önerilen taşıma koşulları:

18- 20 ^oC’de: Oda sıcaklığında, mümkünse transport çantası içinde taşınmalıdır. Kesinlikle avuç içi veya giysi cebinde taşınmamalıdır. Örnekler aşırı sıcak ve soğuktan ve güneş ışığından korunmalıdır.
Buzlu su içinde: Tüpler buz ve su içeren bardak içinde +4 ^oC sağlanarak taşınmalıdır.
Buz aküsü üzerinde: Küçük tüpler ve kan gazı enjektörleri +4 ^oC sağlanarak taşınmalıdır.
Işıktan korunarak: Siyah poşet içinde taşınmalıdır.
37 ^oC’de: Ilık su veya avuç içinde taşınmalıdır.

RED KRİTERLERİ

Laboratuvara getirilen örnekler aşağıdaki durumlarda kabul edilmeyecektir:

Uygun kap ya da tüpe alınmaması
Barkodsuz olması veya barkodun uygun yapıştırılmamış olması
Örnek miktarının az veya çok olması (örneğin, tüplerin işaretli yere kadar doldurulması gereklidir)
Uygun transport şartlarının sağlanmaması (soğuk zincir, buzlu su, ışıktan koruma gibi)
Yanlış zamanda alınması
Yanlış yerde saklanması
Lipemik olması
Pıhtılı olmaması gereken numunelerde pıhtı olması
Kan gazı örneklerinin hava kabarcığı içermesi
Laboratuvar rehberinde belirtilen saatler dışında örnek gönderilmesi
Uygunsuz test istemi
Örnek türünün belirtilmemesi
Sonradan eklenen testler
Gerekli testlerde ön hazırlığın yapılmamış olması (idrarda VMA ölçümü gibi)
Hasta bilgisinin örnek bilgisi ile uyumlu olmaması (anne üzerinden bebek veya alıcı üzerinden donör için istem yapmak gibi)

TESTLERİN ÇALIŞMA VE RAPORLAMA GÜNLERİ

Acil testler (*) ile belirtilmiştir ve 24 saat çalışılmaktadır.

Dış istem testlerinin çalışma ve raporlanma günleri özel olarak belirtilmiştir.

Diğer testler hafta içi her gün (resmî tatil günleri hariç pazartesi, salı, çarşamba, perşembe, cuma) çalışılır.

ACİL TESTLERİNİN RAPORLANMA SÜRELERİ

Hemogram (CBC): 30 dk

Biyokimya testleri: 90 dk

Koagülasyon testleri:45 dk

İdrar strip tetkiki: 30 dk

Troponin,pro-kalsitonin ,beta hcg : 60 dk

ÖRNEK MİKTARI

Test rehberinde verilen örnek miktarları tek bir parametre istemi için önerilmektedir. Birden fazla test istendiğinde alınan örneğin tüm analizlere yeterliliği konusunda laboratuvar ile görüşünüz.

DOĞUM ÖNCESİ RİSK BELİRLEYİCİ TESTLER

GEBELERDE "İKİLİ TEST" İÇİN UYULMASI GEREKEN KURALLAR

İkili test 11-14. gebelik haftaları arasında yapılmaktadır. 11.haftadan önce ve 14.haftadan sonraki gebelik haftalarında hesaplama yapılamamaktadır.
Gebeler ultrason yapılan gün veya ertesi günü kan vermelidir. Daha uzun gecikmeler bu testin yanlış yorumlanmasına neden olacaktır.
Gebenin doğum tarihi, ultrason tarihi ve ultrason bilgileri, CRL ölçüm değeri mutlaka doktor tarafından yazılmalıdır.
Kombine risk hesaplaması için ölçülebiliyorsa NT değeri belirtilmelidir.

GEBELERDE "ÜÇLÜ TEST" İÇİN UYULMASI GEREKEN KURALLAR

Üçlü test 16-20. gebelik haftaları arasında yapılmaktadır. 16. haftadan küçük ve 20. haftadan büyük gebelik haftalarında hesaplama yapılamamaktadır.
Gebeler ultrason yapılan gün veya ertesi günü kan vermelidir. Daha uzun gecikmeler bu testin yanlış yorumlanmasına neden olacaktır.
Gebenin doğum tarihi, ultrason tarihi ve ultrason bilgileri mutlaka doktor tarafından yazılmalıdır.
Ultrason bilgileri verilemiyorsa son adet tarihi mutlaka belirtilmelidir.

SONUÇ VERME SÜRESİ

Sonuç raporlama ve yorumlama: Laboratuvar Bilgi Sisteme (LIS)’de, hastaya ait test sonuçları gözden geçirilerek (hastanın tanısı, varsa önceki sonuçları, klinisyenlerle görüşme, preanalitik faktörler) onaylanır ve hastalar sonuçlarını muayene oldukları doktor tarafından LIS’de görülür. Hastalar biyokimya sonuçlarını biyokimya laboratuvarı sekreterliğinden alır. Ayrıca e-nabız üzerinden de görebilirler. Gerekli durumlarda test sonucunu etkileyebilecek faktörler otomasyon üzerinde açıklama veya ek not bölümünde belirtilir.

TESTLER ALFABETİK SIRAYA GÖRE DİZİLMİŞTİR.

ADENOZİN DEAMİNAZ (ADA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta ve ileri hemoliz,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı, 18 – 20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ADENOZİN DEAMİNAZ (Vücut sıvısı, BOS)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS, vücut sıvısı

Numune miktarı: 0,5 mL

Testi etkileyen faktörler: Kan hücresiyle kontaminasyon, > 1 saat beklemiş numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı, 18 – 20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ADRENOKORTİKOTROPİK HORMON (ACTH)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı plazma

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter, pıhtılı numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı ve soğuk ortamda (buzlu su içinde), < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:4 saat sonra

AKTİVE PROTEİN C REZİSTANSI (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 ml

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler, uygun olmayan kan/koagülan oranları

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ALANİN AMİNOTRANSFERAZ (ALT) (SGPT)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚ C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ALBÜMİN*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚ C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ALBÜMİN (Vücut sıvısı)*

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: > 1 saat beklemiş numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ALDOSTERON (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20˚ C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hipertansiyon ilaçları kullanımı söz konusu ise test öncesi bırakılması değerlendirilmelidir. Ayakta pozisyonu için yatar pozisyonundan kalktıktan sonra oturur veya ayakta geçirilen 2 saatlik süre sonunda ve saat 10.00’dan önce numune alınmalıdır.

ALFA-1 ANTİTRİPSİN (AAT) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ALFA-FETOPROTEİN (AFP)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:

ALKALEN FOSFATAZ (ALP)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ALKALEN FOSFATAZ, KEMİĞE SPESİFİK

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

AMİLAZ (ALFA AMİLAZ)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüp

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, hafif ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

AMİLAZ (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün sonra

Sonuç verme zamanı:3 saat

Not: 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. Test hemen çalışılmalıdır.

AMİLAZ (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

AMİLAZ (ALFA AMİLAZ) (Vücut sıvısı)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: > 1 saat beklemiş

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

AMİNOASİTLER (DIŞ LABORATUVAR)

Aminoasitler (BOS):

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS

Numune miktarı: 2 mL

Örneği kabul etmeme nedenleri: Hemolizli , bulanık, dondurulmadan gönderilen numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Eş zamanlı toplana plazma örnekleriyle birlikte kullanıldığında olası doğuştan aminoasit metabolizma kusurlarının değerlendirilmesinde kullanılır.

Aminoasitler (Serum):

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: serum/plazma

Numune miktarı: 2 mL

Örneği kabul etmeme nedenleri: Hemolizli ,fibrin içeren, dondurulmadan gönderilen numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: 12 saatlik açlık gerektirir.

Aminoasitler (İdrar):

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: İdrar

Numune miktarı: 2 mL

Örneği kabul etmeme nedenleri: Dondurulmadan gönderilen numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

AMONYAK (NH3; NH4; Amonyum)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı, heparinli plazma

Numune miktarı: 2 mL

Örneği kabul etmeme nedenleri: Soğuk ortamda ve hızlı bir şekilde örneğin laboratuvara ulaşmaması, hafif hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir) ve soğuk ortamda (buzlu su içinde), < 20 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ANJİOTENSİN KONVERTİNG ENZİM (ACE)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 ml

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hasta hazırlığı: Kan alımından 12 saat önce ACE inhibitörlerinin kullanımı kesilmelidir.

ASETİLKOLİN RESEPTÖR ANTİKORU (AChR)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ ds-DNA (Double-stranded DNA antikoru)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi, kontaminasyon

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-SMOOTH MUSCLE ANTİKOR (ASMA, Düz kas antikoru) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter,kontaminasyon

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ ENDOMİSYUM ANTİKOR IgA (EMA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ ENDOMİSYUM ANTİKOR IgG (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ FOSFOLİPİD ANTİKOR IgG (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ FOSFOLİPİD ANTİKOR IgM (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ GLİADİN ANTİKORU IgA (AGA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ GLİADİN ANTİKORU IgG (AGA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 DK

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ İNSÜLİN ANTİKORU (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 DK

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ JO-1 ANTİKORLARI (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 DK

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ KARACİĞER-BÖBREK MİKROZOMAL ANTİKOR (ANTİ-LKM) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune miktarı: 1 mL

Numune türü: Serum

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-KARDİYOLİPİN ANTİKOR IgM (ACA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-KARDİYOLİPİN ANTİKORLARI IgG (ACA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

TİROİD PEROKSİDAZ ANTİKORU (Anti-TPO)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 4saat sonra

ANTİ-MİTOKONDRİYAL ANTİKOR (AMA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-MÜLLERİAN HORMON:

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-NÖTROFİL SİTOPLAZMİK ANTİKOR (cANCA-pANCA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-NÜKLEER ANTİKOR (ANA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-PARİYETAL ANTİKOR (APA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, numunenin ısıl işlem görmesi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ SCL-70 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ SENTROMER ANTİKOR (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ SİKLİK SİTRÜLİNLENMİŞ PEPTİT ANTİKORU (ANTİ-CCP) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-STREPTOLİZİN O (ASO)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ANTİ-TİROGLOBULİN ANTİKORU (ANTİ-TG)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi, ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

ANTİ-TROMBİN III AKTİVİTESİ (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-TROMBİN III ANTİJEN (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygunsuz kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-GLUTAMİK ASİT DEKARBOKSİLAZ ANTİKORU (ANTİ-GAD) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi,ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-SSA ANTİKOR (ANTİ-RO) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-SSB ANTİKOR (ANTİ-LA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C, < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ASPARTAT AMİNOTRANSFERAZ (AST) (SGOT)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri lipemik, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

BAKIR (Cu) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BAKIR (Cu) (24 SAATLİK İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 6N HCl, asetik asit veya borik asit üzerine toplanan idrarlar da kabul edilir.

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 10 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BAKIR/KREATİNİN (SPOT İDRAR) (Cu)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 10 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BETA-HCG (β-hCG) (İNSAN KORYONİK GONADOTROPİN)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

BETA-2 MİKROGLOBULİN (β2M )(SERUM)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BETA-2 MİKROGLOBULİN (β2M ) (İDRAR)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar kabı

Numune türü: Spot idrar, 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 10 mL

Testi etkileyen faktörler: Bulanık, beklemiş veya çok bulanık idrar

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BİLİRUBİN, DİREKT (KONJUGE BİLİRUBİN)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Hafif hemoliz, orta lipemi, ışıktan korunmamış numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

BİLİRUBİN, TOTAL (SERUM)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü, düz tüp (sıvı için)

Numune türü: Serum, sıvı

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yenidoğanda orta hemoliz, hafif hemoliz, orta lipemi, ışıktan korunmamış

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

BİLİRUBİN, TOTAL (DİĞER VÜCUT SIVILARI)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yenidoğan da orta hemoliz, hafif hemoliz, orta lipemi, ışıktan korunmamış

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

BOS İMMÜNFİKSASYON ELEKTROFOREZİ (OLİGOKLONAL BANT) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü, düz tüp (BOS için)

Numune türü: Serum ve BOS

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemolizli numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hasta hazırlığı: Serum ve BOS numuneleri aynı hafta içerisinde alınmış olmalıdır. BOS numunelerinin LP işlemi sırasında kan ile kontaminasyonunun sonuçları önemli ölçüde etkileyeceği unutulmamalıdır.

BÜYÜME HORMONU (GH, SOMATOTROPİN)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

BÜYÜME HORMONU L-DOPA/KLONİDİN UYARI TESTİ (0, 30, 60, 90. DK) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi ve soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

BÜYÜME HORMONU GLUKAGON UYARI TESTİ (0, 30, 60, 90. DK) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemolizli, lipemik ve soğuk zincirde gönderilmeyen numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

BÜYÜME HORMONU-OGTT İLE BASKILAMA TESTİ (0, 30, 60, 90, 120. DK) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, lipemi ve soğuk zincrirn bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

CA 125 (KANSER ANTİJEN 125)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

CA 15-3 (KANSER ANTİJEN 15-3)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

CA 19-9 (KANSER ANTİJEN 19-9)

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

C-PEPTİT

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

C-REAKTİF PROTEİN (CRP)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme: 3 saat sonra

ÇOK UZUN ZİNCİRLİ YAĞ ASİTLERİ (DIŞ LABORATUVAR):

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : Hemolizli ve soğuk zincirde gönderilmeyen numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir)

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ÇİNKO (Zn)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

DEHİDROEPİANDROSTERON SÜLFAT (DHEA-S)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

DEMİR (Fe)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi, numune alım saati

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hasta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ (UIBC) (UNSATURATED IRON BINDING CAPACITY)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

DHEA-S ACTH UYARI TESTİ (0, 30, 60. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

DOKU TRANSGLUTAMİNAZ ANTİKORU IgA (ANTİ TRANSGLUTAMİNAZ IgA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri lipemi,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

DOKU TRANSGLUTAMİNAZ ANTİKORU IgG (ANTİ TRANSGLUTAMİNAZ IgG) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri lipemi,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ERİTROPOETİN (EPO) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler :Hemoliz,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Buzlu su içinde), < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ESTRADİOL (E2)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

ETANOL (ETİL ALKOL)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü ve Sodyum florid içeren gri kapaklı tüp

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Soğuk ortamda ve hızlı bir şekilde örneğin laboratuvara ulaşmaması, örneğin hemolizli veya uzun süre beklemiş olması.

Taşıma ve teslim Soğuk ortamda (buzlu su içinde), < 20 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Hasta hazırlığı: Numune alım ve teslim tutanağı formu ile teslim edilir. Hastadan eş zamanlı Sodyum floridli kan örneği gönderilmelidir.

Hem mg/dl hem promil biriminden sonuç verilmektedir.

FENİTOİN (DIFENILHIDENTOIN, EPDANTOIN)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’LI plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler : Hemoliz,soğuk zincirde gönderilmeyen numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

FENOBARBİTAL (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

FERRİTİN

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

FOLİK ASİT (FOLAT)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

FOLİKÜL UYARICI HORMON (FSH)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

FOSFOR (FOSFAT) (PO4) (P)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

FOSFOR (FOSFAT) (PO4) (P) (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

FOSFOR/KREATİNİN (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

GAMA GLUTAMİL TRANSFERAZ (GGT)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

GASTRİN (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

GLUKOZ (KAN ŞEKERİ)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Hasta hazırlığı: Açlık kan şekeri için 8-12 saat açlık sonrası, sabah kan alınmalıdır.

Tokluk kan şekeri için kahvaltıdan 2 saat sonra kan verilmesi önerilir.

GLUKOZ (BOS)*

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Kan hücresiyle kontaminasyon, >1 saat beklemiş Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Sonuçların eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

GLUKOZ (DİĞER VÜCUT SIVILARI)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Kan hücresiyle kontaminasyon, >1 saat beklemiş Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Sonuçların eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT) (50 gr) (GEBELİK TARAMASI)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Hamileliğin 24-28. haftaları arasında yapılan tarama testinde hastanın aç olmasına gerek yoktur. Hastaya 50 gr glukoz verildikten 60 dakika sonra tek bir kan şekeri numunesi alınır.

GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT) (75 gr) (0, 60, 120. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT) (100 gr) (0, 60, 120, 180. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler : İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

GLUKOZ-6-FOSFAT DEHİDROGENAZ (G6PD)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz,uygunsuz kan antikoagülan oranı

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

HEMOGLOBİN A1c (HbA1c)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

HEMOGLOBİN VARYANT ANALİZİ (HEMOGLOBİN ELEKTROFOREZİ) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune miktarı: 5 mL

Numune türü: EDTA’ lı tam kan

Testi etkileyen faktörler: Uygunsuz kan-antikoagülan oranı,hemoliz, lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

İKİLİ TARAMA TESTİ (PAPP-A / B-HCG)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi, yanlış zamanda alınan numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:

Not: Hamileliğin 11-14. haftaları arasında Numune alınmalıdır. Mutlaka “Gebelik Tarama Testi Bilgi Formu” doldurulmalıdır. İkili tarama testindeki risk hesaplamalarında kullanılacak olan bilgilerin doğruluğu son derece önemlidir

İMMÜNGLOBULİN E (TOTAL IgE)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

İMMÜNGLOBULİN G (IgG) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

İMMÜNGLOBULİN G İNDEKSİ (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü / İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Serum / BOS

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik BOS’ta kan hücresi kontaminasyonu

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Kan ve BOS birlikte verilmelidir. Her iki numuneden de IgG ve albümin düzeyleri istenmelidir

İMMÜNGLOBULİN M (IgM) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik, bulanıklık, mikrobiyolojik olarak kontamine

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

İMMÜNOFİKSASYON/İMMÜN ÇIKARIM ELEKTROFOREZİ (SERUM) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Bulanık,lipemik, partiküllü,mikrobiyolojik olarak kontamine,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Serum protein elektroforezinde şüpheli pik izlenen durumlarda önerilir. Serum protein elektroforezi ile birlikte istek yapılması önerilir.

İMMÜNOFİKSASYON/İMMÜN ÇIKARIM ELEKTROFOREZİ (İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot veya 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 10 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun toplanmamış idrar, ağır egzersiz,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Serum protein elektroforezi ile birlikte istek yapılması önerilir. 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. Klinik bilgi verilmelidir.

İNSÜLİN

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Hasta oral hipoglisemik ilaç veya insülin kullanmamış olmalıdır.

İNSÜLİN (TOKLUK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Hasta oral hipoglisemik ilaç veya insülin kullanmamış olmalıdır.

İNSÜLİN SALINIM TESTİ, GLUKOZLA UYARILMIŞ (0, 30, 90, 120. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Hasta oral hipoglisemik ilaç veya insülin kullanmamış olmalıdır.

Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

İNSÜLİN-75 gr OGTT TESTİ (0, 30, 60, 90, 120. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Hasta oral hipoglisemik ilaç veya insülin kullanmamış olmalıdır.

Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

İNSÜLİN BENZERİ BÜYÜME FAKTÖRÜ 1 (IGF-1) (SOMATOMEDİN C) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

İYOT (İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot veya 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler:

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KALSİTONİN (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: 8-12 saat açlık gereklidir. Tiroid muayenesi sonrasında numune alınmamalıdır.

KALSİYUM (SERUM) (Ca)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Numune alımı sırasında turnike 1 dakikadan uzun süre tutulmamalıdır. Diurnal ritmi vardır. Kan kalsiyum seviyesi 02.00-04.00 saatleri arasında en düşük, saat 20.00’de ise en yüksek seviyede bulunur.

KALSİYUM (24 SAATLİK İDRAR) (Ca)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:

Not: 6N HCl üzerine toplanan idrarlar da kabul edilir.

KALSİYUM/KREATİNİN (SPOT İDRAR) (Ca)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

KAN GAZLARI*

Numune kabı: Kan gazı enjektörü

Numune türü: Heparinli tam kan

Numune miktarı: Enjektörün üzerindeki çizgiye kadar

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı numuneler, hava kabarcığı içeren, kan gazı enjektörlerine alınmamış, kapağı kapatılmamış numuneler red edilir.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 20 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

KARBAMAZEPİN (TEGRETOL) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Kronik tedavi izleminde ilaç düzey ölçümü önerilir. Vadi düzeyi belirlenmesi için son dozdan önce kan alınmalıdır.

KARSİNOEMBRİYONİK ANTİJEN (CEA)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Örnek, hasta yüksek doz biyotin alıyorsa en az 8 saat sonra alınmalıdır.

KATEKOLAMİN METABOLİTLERİ (SERUM)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı plazma

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Örnek alımından 12 saat öncesine kadar ilaç olarak katekolaminler kullanılmamış olmalı, sigara ve kafeinli içecekler son 4 saat tüketilmemiş olmalıdır,numunenin dondurulmadan gönderilmesi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KATEKOLAMİN METABOLİTLERİ (24 SAATLİK İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 10 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: 6N HCl üzerine toplanmalıdır.

Hasta idrar toplama süresince istirahat etmelidir. Muz, avokado, çikolata, balık, yumurta, domates, şeftali, elma, mandalina, fındık, fıstık gibi yiyecekler, asetominofen, salisilat, fenasetin, öksürük şurubu, naproksen, imipramin, metenamin, metakarbamol, isoniazid, MAO inhibitörleri, metildopa, reserpin, fenotiazinler gibi ilaçlar 3 gün öncesinden itibaren kesilmelidir, 3 gün süreyle alkol almamalıdır.

KLOR (SERUM) (Cl)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

KLOR (BOS) (Cl)*

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: > 30 dk beklemiş numune, kan hücresiyle kontaminasyon

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

KLOR (24 SAATLİK İDRAR) (Cl)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir

KLOR (SPOT İDRAR) (Cl)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

KOAGÜLASYON FAKTÖR 5 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 7 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 8 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 9 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 10 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 11 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 12 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOAGÜLASYON FAKTÖR 13 (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOLLAJEN TİP-1 C TELOPEPTİT (SERUM)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz,numunenin ısıl işlem görmüş olması, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOLLAJEN TİP-1 C TELOPEPTİT (24 SAATLİK İDRAR)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

TOTAL KOLESTEROL (SERUM)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Sonbahar ve kış aylarında serum total kolesterol miktarı daha yüksektir. Ayrıca kan alma postürü, en son yenilen yemek, emosyonel stres ve menstruel siklus serum total kolesterol miktarı üzerinde etkilidir. Beslenmeden belirgin etkilenmektedir. 8-12 saatlik açlık sonrası sabah alınan kanda çalışılması önerilir. Son 24 saat alkol alınmamalıdır.

TOTAL KOLESTEROL (DİĞER VÜCUT SIVILARI)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

HDL KOLESTEROL

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

LDL KOLESTEROL

Trigliserit, total kolesterol ve HDL kolesterol parametrelerini içeren bir formülle hesaplanır.

non- HDL KOLESTEROL

Total kolesterol ve HDL kolesterol parametrelerini içeren bir formülle hesaplanır.

KOMPLEMAN 3 (C3) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler:Lipemik, kontamine, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KOMPLEMAN 4 (C4) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Lipemik,kontamine, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KORTİZOL

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: 8-12 saat açlık gereklidir. Diurnal ritmi vardır.

KORTİZOL (SABAH)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

KORTİZOL (GECE YARISI)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

KORTİZOL-ACTH UYARI TESTİ (0, 30, 60. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

KORTİZOL, SERBEST (24 SAATLİK İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız.

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız.

Not: 6N HCl üzerine toplanmalıdır.

KORTİZOL, SERBEST/KREATİNİN (SPOT İDRAR)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune,soğuk zincrin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KREATİNİN (SERUM)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Beslenmeden belirgin etkilenmektedir. Diurnal ritmi vardır. 8-12 saatlik açlık sonrası sabah alınan kanda çalışılması önerilir.

KREATİNİN (DİĞER VÜCUT SIVILARI)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

KREATİNİN (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Asit üzerine toplanmış idrarlar da kabul edilir.

KREATİNİN (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

KREATİNİN KİNAZ (CK)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik, ağır egzersiz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: 8-12 saat açlık gereklidir. Kan verilmeden önceki gün yoğun egzersizden kaçınılmalıdır. Sabah alınan kanda çalışılmalıdır.

KREATİNİN KİNAZ-MB (CK-MB)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik, ağır egzersiz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

KREATİNİN KLERENSİ

Serum kreatinin, vücut ağırlığı, cinsiyet ve yaş parametrelerini içeren bir formülle hesaplanır.

KURŞUN (TAM KAN) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler:Uygunsuz kan-antikoagülan oranı,pıhtı, hemoliz ,soğuk zincirin bozulması . İğne ucunun plastik tüp kapağı ile teması önlenmelidir. Kurşun içermeyen tüp kullanılmalıdır.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

KURŞUN (İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot veya 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: İdrar örneği toplanması/alınması sırasında metal içeren malzemeler kullanılmamalı, metal tozu içeren bir ortamda bulunulmamalı, metal tozu içeren giysiler bulunmamalıdır. Bu şartlar özellikle işyeri taramaları için önem taşımaktadır.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

LAKTAT DEHİDROGENAZ (LDH)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik, ağır egzersiz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

LAKTAT DEHİDROGENAZ (BOS) (LDH)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Kan hücresiyle kontaminasyon

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

LAKTAT DEHİDROGENAZ (DİĞER VÜCUT SIVILARI) (LDH)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Kan hücresiyle kontaminasyon

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

LENFOSİT ALT GRUPLARI (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı, dondurulmuş numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

LİPAZ*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

LİPOPROTEİN ELEKTROFOREZİ (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler:

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı:

Sonuç verme zamanı:

LİTYUM (Lİ) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. Vadi düzeyinin belirlenmesi için son dozdan önce kan alınmalıdır.

LUPUS ANTİKOAGULAN TARAMASI

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagulan oranları, pıhtılı, hemolizli, heparinli,lipemik numuneler, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

LUTEİNİZAN HORMON (LH)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Örnek, hasta yüksek doz biyotin alıyorsa en az 8 saat sonra alınmalıdır.

Diurnal varyasyonu vardır. Özellikle pubertede uykuda salınan LH miktarı daha fazladır.

LH-LHRH UYARI TESTİ (0, 30, 60. DK)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Çıkan barkodlar uygun tüplere yapıştırılıp, bekletmeden laboratuvara gönderilmelidir.

MAGNEZYUM (SERUM) (Mg)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemik

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

MAGNEZYUM (24 SAATLİK İDRAR) (Mg)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Diurnal ritmi vardır. 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 6N HCl, asetik asit veya borik asit üzerine toplanan idrarlar da kabul edilir.

MAGNEZYUM/KREATİNİN (SPOT İDRAR) (Mg)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

MİKROALBUMİN (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun toplanmamış idrar, ağır egzersiz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: İdrar asitsiz kaba toplanmalıdır.

MİKROALBUMİN/KREATİNİN (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

NÖROMİYELİTİS OPTİKA IgG (NMO)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

ANTİ-MİYELOPREOKSİDAZ (P-ANCA)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri lipemi,ikter,kontamine,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

PANKREATİK ELASTAZ (GAİTA) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Gaita kabı

Numune türü: Gaita

Numune miktarı:

Testi etkileyen faktörler:

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

PARATHORMON (PTH)

Numune kabı: Sarı/kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi, numunenin 1 saatten fazla oda sıcaklığında beklemesi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Diurnal ritmi vardır. Sabah 06:00-10:00 arasında kan alınmalıdır.

PERİFERİK YAYMA

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı Numune, tüpe çizginin altında veya üstünde kan alınması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

PİRUVAT KİNAZ (ERİTROSİT) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı Numune, tüpe çizginin altında veya üstünde kan alınması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

POTASYUM (SERUM) (K)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

POTASYUM (24 SAATLİK İDRAR) (K)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

POTASYUM/KREATİNİN (SPOT İDRAR) (K)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

PRO-BEYİN NATRİÜRETİK PEPTİT (pro-BNP)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:

PROGESTERON

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Sabah örneği tercih edilir. Örnek, hasta yüksek doz biyotin alıyorsa en az 8 saat sonra alınmalıdır.

PROKALSİTONİN*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:

PROLAKTİN (PRL)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Diurnal ritmi vardır. Uyandıktan en az 3-4 saat sonra numune alınmalıdır. Örnek, hasta yüksek doz biyotin alıyorsa en az 8 saat sonra alınmalıdır.

PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN, SERBEST (fPSA)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi, radyoizotop kullanımı

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Rektal muayene ve sonda uygulamalarından sonra Numune alınması için 72 saat beklenmelidir. PSA değerleri günden güne değişebilir ve Yaş la birlikte artar. Ayrıca supin pozisyon PSA değerini düşürürken, prostat manipülasyonu PSA düzeyinde artışa neden olabilir. Örnek, hasta yüksek doz biyotin alıyorsa en az 8 saat sonra alınmalıdır.

PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN, TOPLAM (tPSA)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi, radyoizotop kullanımı.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

SERBEST PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN / TOTAL PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN (FPSA/TPSA)

Serbest ve total PSA parametrelerini içeren bir formülle hesaplanır.

TOTAL PROTEİN (SERUM)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Beslenmeden belirgin etkilenmektedir. Diurnal ritmi vardır. 8-12 saatlik açlık sonrası sabah alınan kanda çalışılması önerilir. Turnikenin uzun süre tutulmasına bağlı oluşan venöz staz ve uzun süre ayakta durmak serum total protein düzeyini yükseltirken, gebeliğin son trimesteri ve uzamış yatak istirahati total protein düzeyini düşürür.

TOTAL PROTEİN (BOS)*

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: BOS

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: > 30 dk beklemiş numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

TOTAL PROTEİN (DİĞER VÜCUT SIVILARI)

Numune kabı: İçinde katkı maddesi olmayan tüp (idrar tüpü)

Numune türü: Diğer vücut sıvıları

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: > 30 dk beklemiş Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Eş zamanlı alınan kan ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

TOTAL PROTEİN (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun toplanmamış idrar, ağır egzersiz

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: İdrar asitsiz kaba toplanmalıdır.

TOTAL PROTEİN/KREATİNİN (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

PROTEİN C AKTİVİTESİ (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı, hemolizli, heparinli,lipemik,fibrinli numuneler, uygun olmayan kan/koagülan oranları,numunenin dondurulmadan gönderilmesi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı:

Sonuç verme zamanı:

Not: Kumadin türevi antikoagulan kullanan hastalarda 2 hafta, heparin tedavisinde ise 2 gün önce tedavi kesilmelidir.

PROTEİN ELEKTROFOREZİ (SERUM)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemolizli,lipemik,partiküllü,mikrobiyolojik olarak kontamine numune,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı:

Sonuç verme zamanı:

PROTEİN ELEKTROFOREZİ (İDRAR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar kabı/idrar tüpü

Numune türü: 24 saatlik veya spot idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Asitli kaba toplanmış idrar, uygun toplanmamış idrar,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı:

Sonuç verme zamanı:

Not: Serum protein elektroforezi ile birlikte istek yapılması önerilir. 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. Klinik bilgi verilmelidir.

PROTEİN S AKTİVİTESİ (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun olmayan kan/antikoagulan oranları, pıhtılı, hemolizli, ikterik, heparinli numuneler, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Kumadin türevi antikoagulan kullanan hastalarda 2 hafta, heparin tedavisinde ise 2 gün önce tedavi kesilmelidir.

PLAZMA RENİN AKTİVİTESİ (ANJİOTENSİN I)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Aşırı hemoliz ve lipemi, ikter ve örneğin soğuk ortamda gönderilmemesi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Az tuzlu diyet, ayakta durmak, diüretikler ve gebelik plazma renin düzeyini arttırırken, yüksek tuzlu diyet renin düzeyini düşürür.

ROMATOİD FAKTÖR (RF)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ERİTROSİT SEDİMENTASYON HIZI (ESR)

Numune kabı: Siyah kapaklı tüp

Numune türü: Tam kan

Numune miktarı: Üzerindeki çizgiye kadar

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı, numunenin uzun süre beklemesi, miktarın gerekenden az/çok olması.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

SERULOPLAZMİN (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri Hemoliz, ileri lipemi, ileri ikter,partiküllü numune,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

SODYUM (SERUM) (Na)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Orta hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

SODYUM (24 SAATLİK İDRAR) (Na)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

SODYUM/KREATİNİN (SPOT İDRAR) (Na)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

T3, SERBEST (fT3)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Bu testin 12 saat öncesinde biyotin veya vitamin B7 içeren multivitamin veya diyet destek ürünleri alınmamalıdır.

T4, SERBEST (fT4)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: 8 saat öncesinde biyotin veya vitamin B7 içeren multivitamin veya diyet destek ürünleri alınmamalıdır. Dextrotiroksin (D-T4) içeren lipid düşürücü ajanlarla tedavi edilen hastalarda bu testin kullanımı uygun değildir. Bu tür hastalarda tiroid fonksiyonları değerlendirilecekse öncelikle ilaç tedavisine 4 ila 6 hafta süre ile ara verilmelidir.

TİROİD UYARICI HORMON (TSH)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Diurnal ritmi vardır. Saat 02.00-04.00 arasında maksimum, 17.00-18.00 arasında ise minimum düzeydedir.Hasta yüksek doz biyotin alıyorsa,biyotin alımındab en az 8 saat sonra örnek alınmalıdır.

TAHMİNİ GLOMERÜLAR FİLTRASYON HIZI (eGFR)

Serum kreatinin, yaş ve cinsiyet parametrelerini içeren bir formülle hesaplanır.

TAM İDRAR TETKİKİ (TİT)*

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz numune, menstrüasyon döneminde verilmiş numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

TAM KAN SAYIMI/HEMOGRAM (CBC)*

Numune kabı: Mor kapaklı tüp

Numune türü: EDTA’lı tam kan

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı Numune, tüpe çizginin altında veya üstünde kan alınması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

TESTOSTERON, TOTAL

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Total testosteron düzeyi saat 07.00 de maksimum, 20.00’da ise minimum düzeydedir. Egzersiz sonrası total testosteron düzeyi artarken, immobilizasyon ve glukoz yüklemesi sonrasında düşer. 50 yaşın üzerinde de progresif düşüş olur.

TESTOSTERON, SERBEST (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hastaya örnek alımı öncesinde radyoizotop verilmemiş olmalıdır.

TİROGLOBULİN (TG)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi.

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: Tiroid muayenesinden sonra Numune alınmamalıdır.

TRANSFERRİN SATURASYONU

Serum demir ve toplam demir bağlama kapasitesini içeren bir formülle hesaplanır.

TRİGLİSERİT

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Beslenmeden belirgin etkilenmektedir. 8-12 saatlik açlık sonrası sabah alınan kanda çalışılması önerilir. Son 24 saat alkol alınmamalıdır.

TROPONİN T*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı:3 saat sonra

ÜÇLÜ TARAMA TESTİ (AFP-E3-B HCG)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, soğuk zincrin bozulması,yanlış zamanda alınan numuneler

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hamileliğin 14-24. haftaları arasında Numune alınmalıdır. Mutlaka “Gebelik Tarama Testi Bilgi Formu” doldurulmalıdır. Dörtlü trimester tarama testindeki risk hesaplamalarında kullanılacak olan bilgilerin doğruluğu son derece önemlidir.

ÜRE (SERUM)*

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ÜRE (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir.

ÜRE (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

ÜRİK ASİT (SERUM)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: Beslenmeden belirgin etkilenmektedir. Diurnal ritmi vardır. 8-12 saatlik açlık sonrası sabah alınan kanda çalışılması önerilir.

ÜRİK ASİT (24 SAATLİK İDRAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz numune, uygun toplanmamış idrar örneği

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

Not: 24 saatlik idrar toplama kurallarına uyulmalıdır. Asitsiz kapta idrar toplanmalıdır. 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir.

ÜRİK ASİT/KREATİNİN (SPOT İDRAR)

Numune kabı: İdrar tüpü

Numune türü: Spot idrar

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Yetersiz Numune

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 3 saat sonra

VALPROİK ASİT (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Hemoliz, soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. Vadi düzeyinin belirlenmesi veya düzenli Numune alınarak izlenmesi önerilir. Vadi düzeyinin belirlenmesi için son dozdan önce kan alınmalıdır.

VANİLMANDELİK ASİT (VMA) (24 SAATLİK İDRAR)

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: 24 saatlik idrar toplama kabı

Numune türü: 24 saatlik idrar

Numune miktarı: 5 mL

Testi etkileyen faktörler: Uygun toplanmamış idrar örneği,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: L-Dopa alımı valin mandelik asit sonuçlarında yanlış yüksekliklere neden olabilmektedir. Bu nedenle L-Dopa alan hastaların analizden 24 saat öncesinde ilaç alımını kesmeleri ve idrar toplama süresinde de ilaç almamaları gerekmektedir.

Bactrim analiz sırasında analitle etkileşime gireceğinden hastaların bactrim alıp almadıkları sorgulanmalıdır.

6N HCl üzerine toplanmalıdır.

Hasta idrar toplama süresince istirahat etmelidir. Muz, avakado, çikolata, balık, yumurta, domates, şeftali, elma, mandalina, fındık, fıstık gibi yiyecekler, asetominofen, salisilat, fenasetin, öksürük şurubu, naproksen, imipramin, metenamin, metakarbamol, isoniazid, MAO inhibitörleri, metildopa, reserpin, fenotiazinler gibi ilaçlar 3 gün öncesinden itibaren kesilmelidir. 3 gün süreyle alkol almamalıdır.

VİTAMİN B12

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

Not: 8-12 saat açlık gereklidir. Son 24 saat alkol alınmamalıdır.

25 OH VİTAMİN D

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Hafta içi her gün

Sonuç verme zamanı: 4 saat sonra

1,25 OH VİTAMİN D (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Sarı / kırmızı kapaklı serum tüpü

Numune türü: Serum

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: İleri hemoliz, ileri ikter, ileri lipemi,soğuk zincirin bozulması

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

Not: Hastaya örnek alımı öncesinde radyoizotop verilmemiş olmalıdır. Örnek ışıktan korunmalıdır.

VON WİLLEBRAND FAKTÖR ANTİJENİ

(DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 1 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı,hemolizli ,lipemik,ikterik, pıhtılı,fibrinli,heparinli numune ,uygunsuz kan/koagülan oranı ,dondurulmadan gönderilen örnek

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız

VON WİLLEBRAND FAKTÖR AKTİVİTESİ (RİSTOSETİN KOFAKTÖR) (DIŞ LABORATUVAR)

Numune kabı: Mavi kapaklı tüp

Numune türü: Sitratlı plazma

Numune miktarı: 2 mL

Testi etkileyen faktörler: Pıhtılı, uygun olmayan kan/koagülan oranları

Taşıma ve teslim: Numune taşıma kabı (Soğuk zincir), 18-20 ˚C < 30 dk

Çalışma zamanı: Laboratuvara danışınız

Sonuç verme zamanı: Laboratuvara danışınız